Το μονοξείδιο του άνθρακα είναι ένα τοξικό αέριο, αλλά επειδή είναι
άχρωμο, άγευστο και αρχικά μη-ερεθιστικό, είναι πολύ δύσκολα ανιχνεύσιμο. Το μονοξείδιο
του άνθρακα παράγεται ως αποτέλεσμα ατελούς καύσης οποιουδήποτε υλικού περιέχει άνθρακα (ξύλο, βενζίνη, κάρβουνο, φυσικό αέριο, προπάνιο, πετρέλαιο κτλ). Η παρατεταμένη έκθεση σε
υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αισθήσεων, εγκεφαλική βλάβη
ή στο θάνατο. Σε κλειστούς ή μικρούς χώρους που ο αέρας δεν ανανεώνεται μπορεί
να οδηγήσει σε δηλητηρίαση ζώων και ανθρώπων.
Τα συχνότερα πρώιμα συμπτώματα της δηλητηρίασης από μονοξείδιο του
άνθρακα είναι πονοκέφαλος, ζαλάδα, αδυναμία, ναυτία, εμετός, πόνος στο στήθος
και σύγχυση. Πρόκειται για κοινά συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης και όχι
ειδικά και για τη διάγνωσή πρέπει να υπάρχει κλινική υποψία.
Μερικές ομάδες πληθυσμού είναι πιο ευαίσθητες στις επιπτώσεις του
μονοξειδίου του άνθρακα (έμβρυα, βρέφη, άτομα με χρόνια αναπνευστικά και
καρδιολογικά νοσήματα). Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η έκθεση σε μονοξείδιο του
άνθρακα κατά τη διάρκεια του ύπνου ή σε άτομα τα οποία είναι μεθυσμένα, οι
οποίοι μπορεί να πεθάνουν χωρίς να εκδηλώσουν συμπτώματα.
Για την αποφυγή τέτοιων συμβάντων θα πρέπει να προβαίνετε στην
συντήρηση των χρησιμοποιούμενων συστημάτων και συσκευών καύσης, και να
αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε διαδικασίες καύσης σε κλειστό χώρο για μαγείρεμα ή
θέρμανση (π.χ. μαγκάλι). Η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να
συμβεί από την ελαττωματική χρήση λειτουργίας των συσκευών οικιακής χρήσης ή
από την εσφαλμένη χρήση συσκευών για το μαγείρεμα, τη θέρμανση, την αποξήρανση
πλημυρισμένων δωματίων (τζάκια,ξυλόσομπες κτλ), κυρίως τους χειμερινούς μήνες.
Οι γεννήτριες
χρησιμοποιούνται συνήθως ως μια εναλλακτική πηγή ηλεκτρικής ενέργειας. Οι
περισσότερες γεννήτριες είναι με βενζίνη ή ντίζελ που τροφοδοτούνται με
κινητήρες εσωτερικής καύσης προκειμένου να παράγουν ηλεκτρική ενέργεια. Ένας
από τους κινδύνους από τη βενζίνη ή τους κινητήρες ντίζελ είναι το μονοξείδιο
του άνθρακα.
Oδηγίες Προστασίας
- Κάνετε τακτικό σέρβις των συστημάτων θέρμανσης που λειτουργούν με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, κάρβουνο ή άλλη βιομάζα από ειδικευμένο τεχνικό.
- Αποφύγετε τη χρήση θερμαστρών που λειτουργούν με αέριο ή κάρβουνο μέσα σε κλειστούς χώρους (διαμέρισμα, τροχόσπιτο κλπ).
- Χρησιμοποιείτε πιστοποιημένες συσκευές με σήμανση CE.
- Σκόπιμη η εγκατάσταση ανιχνευτή CO όταν γίνεται χρήση συσκευών όπως σόμπα, τζάκι ή καυστήρα βιομάζας.
- Μην χρησιμοποιείτε ανοικτή ψησταριά ή άλλο είδος φούρνου με αέριο ως μέσο θέρμανσης σε διαμέρισμα, τροχόσπιτο ή σκηνή.
- Ποτέ μην χρησιμοποιείτε ψησταριά με κάρβουνα ως μέσο θέρμανσης σε κλειστό χώρο, εκτός αν το έχετε τοποθετήσει μέσα σε καλά αεριζόμενο τζάκι.
- Ποτέ μην καίτε κάρβουνα σε κλειστό χώρο. Κόκκινα, γκρίζα ή λευκά εκκρίνουν CO.
Αποφυγή
δηλητηρίασης από CO στο
αυτοκίνητο:
- Κάντε τακτικό σέρβις από εξειδικευμένο τεχνικό, ο οποίος πρέπει να ελέγχει και το σύστημα εξάτμισης. (Διαρροή αυξημένων συγκεντρώσεων προς το εσωτερικό του αυτοκινήτου και την καμπίνα του αυτοκινήτου)
- Ποτέ μη βάζετε σε λειτουργία το αυτοκίνητο μέσα σε κλειστό γκαράζ. Το μονοξείδιο του άνθρακα μπορεί να φτάσει πολύ γρήγορα σε επικίνδυνες συγκεντρώσεις.
Φορητές
Γεννήτριες:
- Μην χρησιμοποιείτε γεννήτριες με βενζίνη ή ντίζελ σε εσωτερικό χώρο.
- Τοποθετείστε τις γεννήτριες σε εξωτερικό χώρο και σε θέση μακριά από ανοίγματα, προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος των καυσαερίων στο κτίριο.
- Ο καλός εξαερισμός είναι το κλειδί για την ασφαλή λειτουργία μιας γεννήτριας.
- Απενεργοποιήστε τις γεννήτριες και αφήστε τες να κρυώσουν πριν από τον ανεφοδιασμό.
- Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του κατασκευαστή.
Σε περίπτωση δηλητηρίασης από
μονοξείδιο του άνθρακα το θύμα πρέπει να μεταφέρεται αμέσως σε καθαρό αέρα και να
αναζητηθεί ιατρική βοήθεια προκειμένου να του χορηγηθεί οξυγόνο. Εάν έχει
σταματήσει η αναπνοή του, πρέπει να γίνει αμέσως τεχνική αναπνοή και μαλάξεις
καρδιάς (CPR).
